Halina, kijk Sophie eens goed aan. Waaraan denk je dat zij zich stoort als ze in de spiegel kijkt?
‘O, ik weet het echt niet. Je hebt een prachtig hoofd, Sophie! Zo symmetrisch, zacht en sexy. Maar misschien vind jij die rimpels boven je ogen vervelend?’
Sophie: ‘Het wisselt nogal. Toen ik een halve burn-out had en naar mijn gezicht keek, vroeg ik mij vaak af of het ooit nog goed zou komen. Mijn hele uitstraling was weg. Ik was ook nog met een cosmetisch arts op vakantie en riep: holy fuck gast, bestaat er iets zodat ik ooit nog terugkeer? En als ik mezelf nu bekijk, in de weerspiegeling van de autoruit bijvoorbeeld, zie ik vrij veel lijnen die er in mijn gedachten niet zijn. Maar dat houdt me ‘s nachts niet wakker hoor. Ik vind het wel grappig om te merken hoe moeilijk deze vraag is. Ik kwam het in mijn programma ook tegen: het is heel subjectief hoe iedereen zijn uiterlijk beleeft.’
Waar denk jij dat Halina mee zit?
‘Ehm… Misschien dat ze onder haar ogen een beetje vermoeid kan zijn?’
Halina: ‘Huh wat? Vermoeid onder mijn ogen?! Haha. Nee, ik zit er meer mee dat ik een heel heftige blik kan hebben. Mijn ideaalbeeld is een blank canvasachtig sweety peachy gezicht, maar soms zie ik een rare feeks. Dat harde aspect van mijn gezicht vind ik af en toe echt moeilijk. Ik heb een eeuwige fetisj om meisjesachtig te zijn.’
Het kindvrouwtje.
Halina: ‘Ja. Dat wilde ik al toen ik 4 was; het liefst liep ik alleen maar in kostschooljurkjes.’
Sophie: ‘Dat was bij mij totaal anders. Mijn moeder moest me echt streng toespreken, wilde ik mijn haar in ieder geval een keer per week kammen. Ik zat er niet mee als ik met een vogelnest op mijn hoofd rondliep.’
Jij hebt uiteindelijk botox genomen, Halina. Welk euvel heb je als eerste aangepakt?
‘Dit hier (wijst op lijntje tussen neus en mondhoek, red.) Ik heb daar vanaf mijn 20ste al een groef. Die heb ik laten opvullen. En dat vond ik gelijk heel mooi. Mijn gezicht verzachtte meteen.’
Heb jij al een behandeling op je verlanglijstje staan, Sophie?
‘Op dit moment niet nee. Maar het is wel een onderwerp dat me fascineert. Waarom gaat de een gebukt onder een kleine oneffenheid en zit een ander die veel minder aan het klassieke schoonheidsideaal voldoet prima in zijn vel? Waarom staat de wereld in brand als we vermoeden dat iemand iets heeft laten doen? Terwijl botox al veel wijdverbreider is dan ik dacht. Dat brengt me weer op de vraag wat het gaat doen met het schoonheidsideaal en met de wereld.’
Halina, toen jij in de behandelstoel lag, had jij toen nog bezwarende gedachten, bijvoorbeeld dat het niet bij je wereldbeeld paste?
‘Ja, heel erg. Ik moest ook aan mijn moeder denken, die me heeft opgevoed zoals Sophie misschien wel is: uiterlijk is van geen enkel belang. Het maakt niet uit dat je lang okselhaar hebt of dat je borsten hangen, want je bent uniek en je mag er zijn.’
Hoe kwam je er dan toch op om aan de botox te gaan?
Halina: ‘Eh, doordat het mij ook een beetje half werd aangeraden. Niet in de toneelwereld overigens, maar in de filmwereld is het mij weleens door een regisseur gesuggereerd. Niet letterlijk, maar er werd gezegd: ‘Je speelt erg goed, alleen heb je een beetje een hard gezicht ten opzichte van anderen.’ Ze vonden dat jammer en zouden mijn talent het liefst op iemand met een Romy Schneider-achtig hoofd willen plakken. Nou heb ik nooit gedacht dat mijn carrière erdoor werd beknot – ik heb altijd geloofd in mijn talent – maar ik merkte dat ik het ook lastig vond dat mijn hoofd me beperkt. Uiteindelijk deed ik het niet om die regisseur te pleasen, hoor. Daarvoor ben ik te liefdevol opgevoed. Als je uit een diepgewortelde onzekerheid een gat hebt op te vullen en dat denkt te compenseren met dikke borsten of allerlei ingrepen, is dat anders. Dan is het risico groter dat je erin doorslaat, net als bij iedere verslaving. Een ander gaat cocaïne snuiven omdat hij te onzeker is. Maar bij mij was dat het niet.’
Waarom deed je het dan wel?
Ik kan ervan genieten. Net zoals dat ik er ontzettend van kan genieten om veel make-up te kopen, of een Rolex, of een overdreven dure jurk. Daar schaam ik me ook voor, want ik snap hoe belachelijk dat is en toch word ik er gelukkig van.
Halina: ‘Voor mezelf. Ik vind het gewoon heel leuk, ik kan ervan genieten. Net zoals dat ik er ontzettend van kan genieten om veel make-up te kopen, of een Rolex, of een overdreven dure jurk. Daar schaam ik me ook voor, want ik snap hoe belachelijk dat is – en toch word ik er gelukkig van.’
Sophie: ‘Het is grappig dat je dat zegt. Ik sprak voor mijn programma met klinisch psycholoog Liesbeth Woertman, die zegt dat mensen die cosmetische ingrepen ondergaan vaak zeggen dat ze het voor zichzelf doen, maar dat dat toch niet zo is. Je uiterlijk heeft namelijk per definitie te maken met wat anderen van je vinden. In je eentje doet je uiterlijk er niet toe.’
Halina: ‘Natuurlijk, het is allemaal perceptie. Maar dat wil nog niet zeggen dat je het niet mag doen. Het is gewoon een calvinistische, Bijbelse, achterhaalde opvatting dat je dat niet zou mogen doen. Dat vind ik verdrietig. Als ik in mijn vrije tijd een te gekke jurk koop of vlak voor een voorstelling nog even een flinke hoeveelheid La Prairie-crème op mijn hoofd smeer omdat ik me dat kan veroorloven, zal dat mijn kern niet beïnvloeden. Voor botox geldt hetzelfde. Ik zie er geen enkel kwaad in. Ik zie het als het leven vieren.’
Sophie: ‘Ik veroordeel je ook niet hoor. Maar ik merk ook dat er door jou en ook in al die klinieken wel erg makkelijk wordt gesproken over rimpels die wel even kunnen worden weggehaald. De focus komt steeds meer op dat uiterlijk te liggen. En als ik aan mijn dochtertje denk, vind ik dat helemaal geen leuke ontwikkeling. Mijn dochter vroeg me laatst: ‘Heb ik ook kreukels?’ Zij wilde die graag. Ik dacht: ik hoop dat dat zo blijft. Ik hoop dat je ze wil!’
Ik heb eerlijk gezegd moeite met Yolanthe die het op een heel ander onderwerp gooit, terwijl ik denk: Jesus, lord, geef het nou gewoon toe. Wat is er nou erg aan?
Halina: ‘Ja, dat snap ik. Ik vind het ook verschrikkelijk dat steeds meer meisjes van 18 een lipvergroting nemen. In een utopische, niet-duale wereld zou het uiterlijk ook geen issue zijn. Maar we leven niet in de Efteling, we leven in de realiteit. En ik vind niet dat ik door dat soort excessen geen botox mag gebruiken om mijn gezicht te verzachten. Als ik een dochter had, zou ik een eerlijk gesprek aangaan over wat mijn overwegingen zijn. Ik geloof er niet in om heel krampachtig een voorbeeld proberen te zijn van iets wat je dochter ook nooit gaat halen. Want je weet nu al dat zij nooit zal zeggen: ‘Mam, ik heb hangtieten, tepelharen, veertig miljoen rimpels en een boom die uit mijn kuit groeit, maar ik vind het fantastisch!’ Ik ben ook gevoelig voor het feit dat wij vrouwen jong, mooi en sexy moeten zijn. Ik ben toch geen rots! Wij zijn daar allemaal vatbaar voor. Behalve als je verlicht bent en in een klooster zit. Maar dat zit ik niet.
‘Wat ik véél erger vind, zijn alle vrouwen die liegen. Dat vind ik echt verschrikkelijk! Daarom vind ik het fantastisch dat Sophie er een programma over maakt en alle kanten laat zien. Ik heb eerlijk gezegd moeite met Yolanthe (Sneijder-Cabau, red.) die het op een heel ander onderwerp gooit, terwijl ik denk: Jesus, lord, geef het nou gewoon toe. Wat is er nou erg aan? Er is nog altijd een taboe en schaamte. Ik heb ook getwijfeld hoor, om dit interview te doen. Want ik weet nu al dat dit voortaan in alle volgende gesprekken onderwerp nummer 1 wordt. Ik vind dit een maatschappelijk belangrijk thema, dus moeten we het erover hebben, maar het vereist nog steeds moed om te zeggen wat ik zeg.’
Sophie: ‘Ja, eens.’
Hoe verklaren jullie dat taboe?
Sophie: ‘De kans bestaat natuurlijk dat je erom wordt veroordeeld; bij sommige mensen daal je in hun achting als je botox gebruikt. Want door aan je uiterlijk te sleutelen geef je aan dat je je druk maakt om wat andere mensen van je vinden. En dat vinden we niet cool.’
Halina: ‘Nee, je mag niet ijdel zijn. Hollanders houden van the girl next door die met dikke kuiten op een bakfiets d’r haar laat föhnen door de wind. Ik haat al dat soort gedoe. Ik haat taboes. Dát vind ik ijdel. Mijn grote voorbeeld in deze is Lena Dunham. Die laat haar volle lichaam zien, maar verbloemt tegelijkertijd niet haar drang om dun te zijn. Ze zegt: ik vind het verschrikkelijk en haat mezelf, maar op de andere dag vind ik mezelf weer geil. Ik ben ook onzeker. Ik kan bij DWDD zitten en denken: allemachtig, wat zie ik eruit! En een ander moment vier ik mezelf en doe ik mezelf botox cadeau. Om vervolgens weer tijdens een voorstelling met al mijn cellulitis over de grond te kruipen. Ik vind het gewoon leuk om aan de ene kant een woeste, lelijke grotbewoner te zijn en aan de andere kant een prinsesje. Die dualiteit zit in alles op deze aarde en die moeten we tonen. Ik weet niet meer wie Ronald en wie Frank de Boer is, maar je hebt die ene en die andere, en ik stond laatst met een groepje mensen om die ene heen toen hij gewoon vertelde dat hij zijn fronsrimpel had gedaan. Dat vind ik dan geinig.’
Sophie: ‘Ik verbaas me er toch wel over dat een ex-voetballer als Ronald de Boer dat doet. En ik kan het niet nalaten om te denken dat hij ineens aan zijn frons begon te twijfelen omdat hij een veel jongere vriendin kreeg wier vader cosmetisch arts is.’
Halina: ‘Maar dat maak jij er toch van? Ik vind het top dat hij dat gewoon doet en de moed heeft het te vertellen. Eigenlijk erkent hij dat hij best onzeker is. Hoeveel mannen doen dat nou? Ik vind dat veel krachtiger dan al die mensen die zichzelf ervoor schamen. Of die vanuit het dogma der burgerlijkheid naar het leven kijken. Ik kan daar echt kwaad over worden. Nederlanders, ik haat ze af en toe echt. Wat maakt het nu uit of Ronald de Boer iets doet, al neemt-ie slagtanden! Who the fuck cares? Leef! Ik voel daarin ook een soort kift. Eigenlijk een soort zelfhaat, geprojecteerd op andere vrouwen. En dat vind ik afschuwelijk. Geef elkaar, gun elkaar.’
Nederlanders, ik haat ze af en toe echt. Wat maakt het nu uit of Ronald de Boer iets doet, al neemt-ie slagtanden! Who the fuck cares? Leef!
Sophie: ‘Soms denk ik ook wel dat ik hopeloos ouderwets ben. Ik twitter niet en ga in al die andere technologie ook niet echt lekker mee. Nu ook weer met die cosmetische industrie. Misschien ben ik wel een aartsconservatief die zegt: nou nou, wat gebeurt er allemaal in de wereld?’
Halina: ‘Jij vindt een soort Ronja de roversdochter puur en mooi – en dat is prima – maar als je smalend praat over ‘die Ronald de Boer’, vind ik dat oordeel niet leuk. Natuurlijk is het verschrikkelijk dat we in een cultuur leven waarin we denken dat we alleen maar jong moeten zijn. En natuurlijk is er veel te zeggen over het vrouwbeeld en hoe er naar ons wordt gekeken. Maar ik zie het ook als het nieuwe feminisme. We dragen hoge hakken, nemen botox, maar we doen wat we willen. Ik vind niet dat feminisme betekent dat ik met een tuinbroek, lange okselharen en ongebotoxt door het leven moet.’
Sophie: ‘Vind jij iemand als Beyoncé dan bijvoorbeeld ook een feminist? Ik zal wel weer als een oude Nokia klinken, maar als ik al die clips zie, ook met Nicki Minaj en Jennifer Lopez, denk ik: dit is een soort ass competition. Als jij jezelf feminist noemt, terwijl je alleen maar probeert het lekkerste wijf te zijn, heb je toch ergens de plank misgeslagen, vind ik.’
Jij voelt vooral de vrijheid, ik voel de druk van de industrie die aan je deur rammelt
Halina: ‘Ik denk dat jouw oordeel veel zegt over jouw seksualiteit en je acceptatie van je eigen vrouwelijkheid. Dat denk ik echt, als we dan toch een eerlijk gesprek voeren. Ik vind dat iemand als Beyoncé een heel belangrijk geluid laat horen. Namelijk dat je ontzettend sexy mag zijn, dat je bijna een hoer mag zijn.’
Sophie: ‘Dat je sexy ‘moet’ zijn.’
Halina: ‘Dat is jouw perceptie! We hoeven toch niet allemaal in een sweater en een spijkerbroek op de bank te zitten?’
Sophie: ‘Het is hetzelfde als met botox. Jij voelt vooral de vrijheid, ik voel de druk van de industrie die aan je deur rammelt. Mijn moeder was nauwelijks met haar uiterlijk bezig, omdat ze er toch niets aan kon doen. Dat is nu anders. En dus krijg je dingen aangepraat. Ik was op een beurs in Monaco en daar hoorde ik steeds: ‘Die rimpels wil je natuurlijk niet, dus hebben wij hier voor jou…’ Dan denk ik: die rimpels wil je natuurlijk niet? Wie zegt dat?’
Zien jullie veel botoxgebruikers in jullie omgeving doorslaan?
Sophie: ‘Ja, ik ga geen namen noemen.’
Halina: ‘Ik zie het in mijn omgeving ook. Dan zeg ik er ook iets van, daar ben ik heel bot in.’
Is er na die eerste behandeling bij jou zelf nog iets bij gekomen?
Halina: ‘Ja, een klein beetje botox in de rimpels in mijn voorhoofd. Want ik vind mijn expressie op het toneel soms te veel. Maar ik mag natuurlijk niet doorslaan, als ik een expressieloze vrouw zou worden, verlies ik mijn inkomen.’
Heeft de botox je concreet iets opgeleverd? Heeft het bijvoorbeeld je populariteit onder mannen vergroot?
Halina: ‘O nee, zeker niet. Ik word ook helemaal niet meer om mijn uiterlijk bewierookt, eerder minder. Als je vaak op televisie bent, word je de hele dag afgekraakt. En waar we het in het begin van het interview al over hadden: mannen kijken heel anders naar je uiterlijk. Ik moest een keer voor een rol heel dun worden en daarna weer heel dik. Nou, ik heb nog nooit zoveel sjans gehad als in die paar maanden dat ik dik was. Terwijl alle vrouwen door me waren geobsedeerd toen ik zo mager was. Zelfs mijn moeder vroeg wat voor dieet ik deed. Mijn toenmalige vriendje vond dat dunne heel heftig, die vond die botten gewoon vies. De heteroseksuele mannen die ik tegenkom, zijn gewoon tégen kunstgrepen. Ik heb nu voor een voorstelling mijn haar laten verlengen en als een man door mijn haar gaat en die aanhechtingsvlechtjes voelt, vindt hij dat afschuwelijk. Mannen hebben echt niks met nep. Sommigen zeggen ook dat ik niet over mijn botoxgebruik moet praten. Dat mag je nooit meer doen, zeggen ze. Je moet een soort heilige maagd zijn. Dat vind ik echt seksisme. Onzin, bullshit.’
Zijn de injectables een boost voor je geluk?
Halina: ‘Nee, ik ben toch geen mongool. Niets is een boost voor geluk, behalve de band die je met jezelf hebt. Alles om je heen kan wegvallen, zelfs je ledematen, en dan nog kun je geluk ervaren als je een goede band hebt met je hart. Voor de rest is alles een spel en kun je alles proberen. En moet je vooral niet te hard oordelen.’
Bron: De Volkskrant,
Sophie in de Kreukels is vanaf vanavond iedere dinsdag om 21.35 uur te zien bij BNN/VARA op NPO 3
